چند روز دیگه سالگرد فوت پروفسور محمود حسابی است . به همین مناسبت به این فکر افتادم تا چکیده ای از دستاوردهای علمی و موفقیتهایی که ایشان بدست آورده اند را اینجا برای شما بنویسم .
این مطالب برگرفته از کتاب استاد عشق که به قلم فرزند ایشون به رشته تحریر در آمده است . نسخه ای که در اختیار من است چاب چهاردهم سال 1383 می باشد .
تحصیلات دانشگاهی
- لیسانس ادبیات از دانشگاه آمریکایی بیروت ( در هفده سالگی )
- لیسانس مهندسی راه و ساختمان از دانشکده فرانسوی مهندسی در بیروت
- لیسانس ریاضیات و ستاره شناسی و زیست شناسی از دانشگاه آمریکایی بیروت
- لیسانس مهندسی برق از دانشگاه برق پاریس
- لیسانس مهندسی معدن از مدرسه ی عالی معدن پاریس
- گذراندن دوسال اول رشته حقوق ( در طی یک سال ) در دانشگاه سوربن
- گذارندن رشته پزشکی
- دکترای فیزیک از دانشگاه سوربن فرانسه
مشاغل و خدمات
- تعیین نقشه راه ها در لبنان
- مهندس راه و ساختمان در اداره راه سوریه و اجرای پروژه بهسازی و راهسازی در شرکت مقاطعه کاری فرانسوی
- استخدام به عنوان مهندس راه و ساختمان در اداره راه لبنان
- خدمت در رصد خانه فرانسه در کوههای آلپ
- شناسایی و کار در معدن ذغال سنگ ناحیه ی سار فرانسه
- کار به عنوان مهندس برق در راه آهن برقی دولتی فرانسه
- راه اندازی اولین آسیاب آبی تولید برق ( ژنراتور ) در کشور ( آشتیان )
- تشکیل گروه موسیقی کلاسیک ( سنتی ) به نام سن سباستین
- آغاز واژه گزینی و برابر سازی علمی ( نهضت جلوگیری از نفوذ کلمات خارجی در دروس دانشگاهی و زبان فارسی)
- ایجاد اولین کارگاه علوم تجربی در علوم کاربردی در ایران
- استخدام به عنوان مهندس راه و ساختمان در وزارت طرق و شوارع عامه ( راه و ترابری ایران )
- نقشه برداری و ترسیم اولین نقشه ی راه ساحلی سراسری بنادر خلیج فارس
- تاسیس اولین مدرسه ی مهندسی وزارت راه و تدریس در آن
- آغاز واژه گزینی فارسی و برابر سازی علمی
- تاسیس دارالمعلمین عالی و تدریس در آن
- ایجاد اولین آزمایشگاه علوم پایه در کشور
- ساخت اولین رادیو در کشور
- تاسیس دانشسرای عالی و تدریس فیزیک و مکانیک در آن
- تاسیس اولین کارگاه ساخت قطعات دست ساز برای اتوموبیلهای ایران
- ساخت و راه اندازی اولین آنتن فرستنده در کشور
- ایجاد اولین ایستگاه هواشناسی کشور
- نصب و راه اندازی اولین دستگاه رادیولوژی در ایران
- ایجاد انجمن زبان فارسی و بنیان گذاری فرهنگستان زبان فارسی
- صاحب کرسی و استاد فیزیک از 1310 ش تا پایان عمر
- تعیین ساعت ایران
- تدوین اصول اندازه گیری و مقیاس گذاری و ایجاد اداره ی اوزان و مقیاسها ( موسسه استاندارد )
- رئیس انجمن فیزیک ایران در بدو تاسیس
- نقشه برداری و محاسبات و احداث راه تهران - شمشک به منظور بهره برداری از معادن ذغال سنگ
- تاسیس اولین بیمارستان خصوصی در ایران ( بیمارستان گوهرشاد به یاد مادر گرامیشان )
- پایه گذاری تدریس علوم به زبان فارسی و تدوین کتب علمی به زبان فارسی
- طرح تاسیس دانشگاه تهران و تدوین اساسنامه آن
- تاسیس دانشکده فنی و ریاست و تدریس در آن دانشگاه
- شرکت در تاسیس فرهنگستان ایران
- شرکت در کنفرانس علمی بین المللی آکسفورد
- تاسیس دانشکده علوم و ریاست آن
- پایه گذاری و عضویت افتخاری در شورای عالی معارف
- تاسیس مرکز عدسی سازی اپتیک کاربردی در دانشکده علوم دانشگاه تهران
- تاسیس اولین رصدخانه نوین در ایران
- راه اندازی اولین مرکز زلزله شناسی در کشور
- عضو هیئت تحقیقاتی در انستیتوی تحقیقات هسته ای شیکاگو
- ماموریت خلع ید از شرکت نفت انگلیس در دولت دکتر مصدق
- اولین رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در دولت دکتر مصدق
- وزیر فرهنگ در دولت دکتر مصدق
- تاسیس و ریاست موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران
- پایه گذاری مرکز تحقیقات اتمی دانشگاه تهران
- تاسیس مرکز مدرن تعقیب ماهواره ها در شیراز
- راه اندازی اولین لیزر ایران
- خریدن زمین در کره مریخ
- تاسیس و راه اندازی اولین راکتور اتمی دانشگاه تهران و ایجاد سازمان انرژی اتمی
- تاسیس انجمن موسیقی ایران و مرکز پژوهش های موسیقی
- تاسیس و ریاست کمیته ی پژوهشی فضای ایران
- ریاست گروه ممالک جهان سوم در کنفرانس بین المللی فضا
در پی تلاشهای بی وقفه استاد در زمینه های گوناگون علمی و فرهنگی بزرگترین نشان علمی فرانسه ( کوماندور دولالوژیون دونور و افیسیه دولالژیون دونور ) به ایشان اعطا گردید . در سال 1350 ش به عنوان استاد ممتاز دانشگاه تهران ملقب گردیدند و در سال 1366 ش در کنگره شصت سال فیزیک ایران از خدمات ایشان به عنوان پدر فیزیک ایران قدردانی به عمل آمد . استاد همچنین در سال 1990 م به عنوان (( مرد اول علمی جهان )) برگزیده شد .
پروفسور محمود حسابی در سال 1281 متولد و در 12 شهریور 1371 ش وفات یافتند .